- Polski
- हिन्दी
- English
Sanskryckie definicje jogi
Forma योग 'yoga' może zostać utworzona zgodnie z gramatyką sanskrycką od dwóch niemal identycznych sanskryckich pierwiastków, czyli rdzeni czasownikowych. Oba rdzenie brzmią yuj [czytaj: judź], ale gramatycy odróżniają je jako:
1) yuja – w znaczeniu głębokiego skupienia, czyli samādhi.
W tym znaczeniu definiuje jogę autor Jogasutr, Patańdżali.
2) yujir – w znaczeniu łączenia, spajania, jedności.
W tym znaczeniu definiują jogę m.in. tradycje hatha-jogi, a także teksty tantryczne.
Istnieje wiele definicji i interpretacji jogi, wszystkie one mają gdzieś w tle powyższe dwa znaczenia. Poza tym wiele tradycji rozumie jogę jako równowagę – co należałoby uznać za interpretację zarówno znaczenia 'samadhi' (głębokiego skupienia), jak i 'łączenia'. Tutaj podaję kilka przykładowych definicji:
1. Joga jako głębokie skupienie – samadhi
"Joga to powściągnięcie zjawisk świadomości" (Patańdżali: Jogasutry 1.2., wg przekładu Leona Cyborana) |
„Joga to głębokie skupienie –samādhi” (Wjasa: Omówienie jogi - Yoga-bhāṣya 1.1) |
„Joga to metoda, którą jest głębokie skupienie – samadhi. Skupienie od pierwiastka yuj(a) w znaczeniu głębokiego skupiania” (yuktir yogaḥ smādhānam / yuja samādhau) (Bhodża: Słońce królewskiej jogi'– Rāja-mārtaṇḍa, komentarz do Jogasutr i komentarza Wjasy, str. 2). |
„Gdy Objawieniem rozchwiany twój rozum stanie w skupieniu, (Bhagavadgita 2.53, przekład: Anna Rucińskia, wyd. Fundacja Vivaswan) |
2. Joga jako 'łączenie' lub 'jedność
„Joga jest 'dotarciem' do jedności istoty jednej rzeczy z istotą innej rzeczy (...)” (Kszemaradża: Svacchandodyota 6.45) |
„Jogę należy rozumieć jako jedność jednej rzeczy z inną rzeczą. (Mālinī-vijayottara tantra 1.4-5) |
„Bycie istotą 'to', jest stanem jogina. Jak się tutaj sugeruje, gdy łączy się z doświadczeniem 'to' [...] na skutek odsłonięcia się własnej przyrodzonej natury, niechybnie staje się joginem. Jego [tj. takiego jogina] stan nie różni się od trwania jako istota samego siebie. Dlatego należy wiedzieć, że słowo 'joga' wywodzi się od pierwiastka yuj w znaczeniu 'łączenia', a nie głębokiego skupienia (samādhi)2. Przecież pojęcie głębokiego skupienia – samadhi – zawiera się w pojęciu łączenia.” (Glossa do Tantry Pana z Gazelą, Rozdział o jodze - Mṛgendra-tantra-vṛtti, Yoga-pāda 2a) |
„Ten jest doskonały, kto wszedł w stan jedności z Śiwą, (Pojęcie poznanie Śiwy - Śiva-jñāna-bodha”, sutra 10) |
3. Joga jako równowaga
„Równowaga nazywa się jogą” (Bhagavadgita 2.48, przekład: Anna Rucińskia, wyd. Fundacja Vivaswan) |
„A równowaga – to joga” Abhinawagupta: Gītārtha-saṁgraha (komentarz do Bhagawadgity), 2.48 |
Powyższe definicje wzajemnie się uzupełniają, nie ma rozbieżności zasadniczej idei jogi w tych wszystkich ujęciach
4. Inne objaśniania jogi:
„Joga biegłością jest w czynach” (Bhagavadgita 2.50, przekład: Anna Rucińskia, wyd. Fundacja Vivaswan) |
„Pod słowem 'joga' rozumie się wygaśnięcie (nirvāṇa), które jest stanem wielkiego Śiwy.” (Liṅga-purāṇa 1.8.5a) |
„Jogini to ci, którzy w sześciu etapach3 jogą oddają cześć Panu” (Kszemaradża: Wyjawienie Tantry Wzroku - Netra-tantroddyota 1.8b) |
1Nawiązanie do czterech elementów jogi, czterech działów medycyny i czterech szlachetnych prawd buddyjskich: cierpienie, przyczyna cierpienia, stan po usunięciu cierpienia, metoda usunięcia cierpienia.
2Czyli inaczej niż twierdzi Patańdźali, który słowo 'yoga' wywodzi od wariantu yujir.
3Czyli praktykując sześć członów jogi.