Starożytna inskrypcja Czandragupty II na żelaznej kolumnie przy Qutb Minar w Delhi

Żelazna nierdzewna kolumna, która stoi koło Qutb Minar w Delhi, wykonana w IV wieku, była 'Proporcem Wisznu' (Viṣṇu-dhvaja), ustanowionym na górze 'Wisznupada' (górze Stóp Wisznu) przez Czandraguptę Wikramaditję (IV w.?). Świadczy o tym wyryta na niej inskrypcja sanskrycka w piśmie guptyjskim używanym w IV w n.e.. Górna część z rzeźbą Garudy (Orła, będącego wierzchowcem Wisznu) została zniszczon przez Muhammada Ghoriego lub jego sługę (i następcę) Qutub ud-din Aibaka po zdobyciu przez nich Delhi w 1192 r.

Takie same proporce Wisznu z rzeźbą Garudy stawiano w okresie panowania dynastii Guptów także przy wejściu do innych kamiennych świątyń Wisznu w Indiach, np. w Avantipore w Kaszmirze. Poniżej zamieszczam transkrypcję z pisma guptyjskiego na pismo devanagari (używane obecnie dla sanskrytu) wyrytej na żelaznej nierdzewnej kolumnie inskrypcji oraz dokładny jej przekład: 

यस्योद्वर्तयतः प्रतीपमुरसा शत्रून्समेत्यागतान् 
वङ्गेष्वाहववर्तिनो ऽभिलिखिता खड्गेन कीर्तिभुजे 
तीर्त्वा सप्त मुखानि येन समरे सिन्धोर्ज्जिता वाह्लिका
यस्याद्याप्यधिवास्यते जलनिधिर्वीर्य्यानिलैर्दक्षिणः 
खिन्नस्येव विसृज्य गां नरपतेर्ग्गामाश्रितस्येतरां 
मूर्त्या कर्म्मजितावनिं गतवतः कीर्त्या स्थितस्य क्षितौ
शान्तस्येव महावने ऽद्धतभुजो यस्य प्रतापो महान् 
नाद्याप्युत्सृजति प्रणाशितरिपोर्यत्नस्य शेषः क्षितिम् 
प्राप्तेन स्वभुजार्ज्जितस्य सुचिरञ्चैकाधिराज्यं क्षितौ 
चन्द्राह्वेन समग्रचन्द्रसदृशीं वक्त्रश्रियं विभ्रता
तेनायं प्रणिधाय भूमिपतिना भावेन विष्णौ मतिं 
प्रान्शुर्व्विष्णुपदे गिरौ भगवतो विष्णोर्ध्वजः स्थापितः 

"Ten, który z dumnymi wrogami, którzy wojnę wytoczyli, 
swą pierś nadstawiając, zmierzył się w walce, 
w wojnie, która z Wangami się toczyła 
i mieczem się wyryła na ramieniu chwały;
ten, który przekroczywszy siedem uść rzecznych
Indusu w wojne pokonał Wahlików [tj. mieszkańców Baktrii], 
Ten, który i dziś sprawny, potężnym 
wiatrem męstwa włada Morzem Południowym; 
Ten, który będąc ranny strony świata opuściwszy,  
nowe strony świata osiągnął,
a ciałem się udał na ziemię zdobytą czynem, 
chwałą na niej pozostając;
Którego, już wyciszonego w wielkim lesie 
mającego ramię wciąż uniesione (?) bije żar potężny, 
i nawet dziś nie ustaje na ziemi reszta jego trudu niszczenia wrogów. 
Ten, który otrzymał i sam swym ramieniem zdobył 
po długim czasie to jedno królestwo na ziemii zjednoczone
mający aurę oblicza podobną pełnemu Księżycowi,  
Stąd 'Czandra'  mający na imię,
z pokorą, opiekun Ziemi, do Wisznu od serca się zwrócił 
i wysoko na górze Stóp Wisznu, ustanowił Proporzec Wisznu."

FR.